การตรวจสอบหลักฐานที่เป็นลายลักษณ์อักษร

เรียกว่า การวิพากษ์หลักฐาน มี 2 ขั้นตอน ดังนี้

     1. การวิเคราะห์และประเมินคุณค่าหลักฐานภายใน เป็นการตรวจสอบความน่าเชื่อถือของหลักฐานว่า มีความน่าเชื่อถือมากน้อยเพียงใด เน้นการวิเคราะห์เนื้อหาของเอกสาร ดูว่าข้อความสื่อถึงอะไร มีความหมายตรงกับคำที่ใช้ตามความเข้าใจในปัจจุบันหรือไม่ หรือแฝงนัยยะอะไรเอาไว้ แล้วมาพิจารณาว่ามีคุณค่า ความถูกต้องมากน้อยเพียงใด

     2. การวิเคราะห์และประเมินคุณค่าหลักฐานภายนอก เป็นการตรวจสอบลักษณะโดยทั่วไป ใครเป็นผู้แต่ง เวลาที่แต่งขึ้น คุณสมบัติของผู้บันทึก ผู้บันทึกรู้ในเรื่องราวนั้นจริงหรือไม่ ใช้วิธีการบันทึกอย่างไร เป็นฉบับจริงหรือคัดลอก บันทึกโดยจุดมุ่งหมายใด ความสัมพันธ์กับเอกสารอื่น รวมทั้งใช้การตรวจสอบทางวิทยาศาสตร์เพื่อหาอายุของหลักฐาน เป็นต้น ดังนั้น การวิพากษ์หลักฐานภายนอกจึงเป็นเพียงการประเมินตัวหลักฐาน มิได้มุ่งเน้นที่ข้อมูลในหลักฐาน

        การพิจารณาจากลักษณะภายนอกของหลักฐาน มีวัตถุประสงค์เพื่อให้รู้จักตัวหลักฐานนั้นเป็นอย่างดี รวมทั้งรู้ว่าเป็นหลักฐานจริงหรือปลอม สิ่งที่ควรพิจารณา ได้แก่