ความหมายของคำ

๑. ความหมายเฉพาะของคำ

๑.๑ ความหมายตามตัว - ความหมายอุปมา

ข้อสังเกต : การพิจารณาความหมายให้สอดคล้องกับบริบท

๑.๒ ความหมายนัยตรง - ความหมายนัยประหวัด

“เสือ” มีความหมายตามพจนานุกรมราชบัณฑิตยสถาน ดังนี้

• น. ชื่อสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ในวงศ์ Felidae รูปร่างลักษณะคล้ายแมวแต่ตัวโตกว่ามาก เป็นสัตว์กินเนื้อ นิสัยค่อนข้างดุร้าย หากินเวลากลางคืนมีหลายชนิด เช่น เสือโคร่ง [Panthera tigris (Linn.)] เสือดาวหรือเสือดำ [P. pardus (Linn.)], โดยปริยายใช้เรียกคนเก่งคนดุร้าย
• น.ชื่อหนึ่งของดาวฤกษ์จิตรามี ๑ ดวง, ดาวต่อมนํ้า   ดาวตาจระเข้   ดาวไต้ไฟ หรือดาวจิตระ
• น. เสือสุมาตรา (ถิ่น-ปักษ์ใต้)
• น. ชื่อแมลงพวกด้วงหลายชนิดหลายสกุล ในวงศ์ Cicindelidae ลำตัวยาว ๑.๕ - ๒ เซนติเมตร ตาโปนโตเห็นได้ชัด ปีก คู่หน้ามีสีและ ลวดลาย แตกต่างกันตามชนิด ลวดลายส่วนใหญ่มักเป็นจุด ขายาว เคลื่อนไหวได้รวดเร็ว เป็นตัวห้ำกินแมลงตัวเล็ก ๆ
  ที่พบตามพื้นทรายและตามธรรมชาติ เช่น ชนิด Cicindela sexpunctata Fabricius.
  
  

• วันนี้เธอแต่งตัวเปรี้ยวมากเลย (แต่งตัวทันสมัย)
• เขาเป็นคนหัวอ่อนจึงถูกหลอกได้ง่าย (ยอมทำตามโดยง่าย)

ข้อสังเกต: ความหมายนัยตรง = ตามตัว และ อุปมา
                 ความหมายนัยประหวัด = อุปมา

๒. ความหมายเทียบเคียงคำอื่น

๒.๑ ความหมายเหมือนกัน

มีการใช้ในหลายกรณี ดังนี้

• เพื่อความสุภาพ
  เช่น  หัว – ศีรษะ   กิน – รับประทาน
• เพื่อให้เป็นแบบแผน
  เช่น ใบขับขี่ – ใบอนุญาตขับรถ
• เพื่อใช้เฉพาะกลุ่ม
  เช่น กิน – หม่ำ (ใช้เฉพาะเด็ก)
• เพื่อใช้ในการแต่งคำประพันธ์
  เช่น น้ำ – วารี  นที  ธาร

๒.๒ ความหมายคล้ายกันหรือร่วมกัน 

เช่น  เผยแพร่ – เผยแผ่  หมายถึง ทำให้กระจายออกไป แต่มีความแตกต่างกันเล็กน้อย กล่าวคือ
        เผยแพร่ – ใช้ได้ทั่วไป
        เผยแผ่ – ใช้ในทางศาสนาเท่านั้น

๒.๓ ความหมายตรงข้ามกัน

๒.๔ ความหมายครอบคลุมคำอื่น