ธาตุแทรนซิชัน

ดังรูป

รูป ธาตุแทรนซิชัน

สมบัติของธาตุแทรนซิชัน

เช่น มีพลังงานไอออนไนเซชันลำดับที่ 1 และ อิเล็กโทรเนกาติวิตีต่ำ แต่ ธาตุแทรนซิชันมีจุดเดือด จุดหลอมเหลว และความหนาแน่นสูงกว่าโลหะหมู่หลัก ขนาดอะตอมของธาตุแทรนซิชันมีขนาดใกล้เคียงกัน และมีขนาดเล็กกว่าโลหะหมู่หลักในคาบเดียวกัน

ธาตุแทรนซิชันคาบที่ 4 ส่วนใหญ่มีจำนวนเวเลนซ์อิเล็กตรอนเป็น 2 และมีจำนวนอิเล็กตรอนในระดับพลังงานย่อยที่ถัดจากระดับพลังงานนอกสุดเข้าไปไม่เท่ากัน

เช่น

• Sc มีอิเล็กตรอนใน 3d จำนวน 1 อิเล็กตรอน
• Ti มีอิเล็กตรอนใน 3d จำนวน 2 อิเล็กตรอน เป็นต้น

ตารางแสดงการจัดอิเล็กตรอนของธาตุ K Ca และ ธาตุแทรนซิชันคาบที่ 4

สีของสารประกอบธาตุแทรนซิชัน

สารประกอบของธาตุแทรนซิชันหลายชนิดมีสี ซึ่งแตกต่างจากสารประกอบของธาตุหมู่หลัก ซึ่งไม่มีสี

ตัวอย่างสีสารประกอบ

CuSO­_4.5H₂O มีสีฟ้า

MnO₂ มีสีเทากับดำ

KMnO₄ มีสีม่วง

NiSO₄ มีสีเขียว

K₂Cr₂O₇ มีสีส้ม

เลขออกซิเดชันของสารประกอบของธาตุแทรนซิชัน

สารประกอบของธาตุแทรนซิชันมีเลขออกซิเดชันได้หลายค่า และมีสีแตกต่างกัน เช่น สารประกอบวานาเดียมมีเลขออกซิเดชันหลายค่า และมีสีที่แตกต่างกัน

ปฏิกิริยาของธาตุแทรนซิชัน

ที่อุณหภูมิห้อง ธาตุหมู่หลัก เช่น

Na สามารถทำปฏิกิริยากับน้ำได้รวดเร็วและรุนแรง สำหรับ Mg ทำปฏิกิริยากับน้ำได้ช้ากว่า แต่จะเร็วขึ้นเมื่อเพิ่มอุณหภูมิ ได้สาระลายที่เป็นเบส

ดังสมการ

ในขณะที่ ธาตุแทรนซิชัน เช่น ทองแดง และสังกะสี ไม่เกิดปฏิกิริยากับน้ำที่อุณหภูมิห้อง ซึ่งกล่าวได้ว่า ธาตุแทรนซิชันทำปฏิกิริยากับน้ำช้ากว่าธาตุหมู่หลัก

เอกสารอ้างอิง

1. สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี กระทรวงศึกษาธิการ, 2562, เคมี เล่ม 1, ศูนย์หนังสือแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพฯ.

• https://www.indiamart.com/proddetail/copper-sulphate-pentahydrate-15463237973.html
• https://www.alibaba.com/product-detail/manganese-dioxide-mno2-price_60439952116.html
• https://m.indiamart.com/proddetail/potassium-permanganate-condy-s-crystals-20981835230.html
• https://www.indiamart.com/proddetail/nickel-sulphate-niso4-19224790591.html

• https://th.play-azlab.com/zdorove/120825-bihromat-kaliya-fiziko-himicheskie-svoystva-i-oblast-primeneniya.html