ความหมาย ความสำคัญ และหลักการของสหกรณ์

      หลาย ๆ คนคงมีโอกาสได้ซื้อของจากสหกรณ์ที่โรงเรียนหรือท้องถิ่นกันมาบ้าง บทนี้จะมาคุยกันถึง
ความหมาย หลักการ และ ประเภทของสหกรณ์

      สหกรณ์ คือ องค์กรทางเศรษฐกิจและสังคมที่สมาชิกร่วมกันจัดตั้งขึ้นเพื่อการพึ่งพาตนเอง ด้วยการลงหุ้นร่วมกัน เพื่อร่วมกันจัดการการผลิต การจำหน่ายสินค้า หรือบริการตามความต้องการของสมาชิก สมาชิกแต่ละคนมีสิทธิ์
ออกเสียงได้หนึ่งเสียงตามหลักการประชาธิปไตย
ในการบริหารสหกรณ์ไม่ว่าจะมีจำนวนหุ้นเป็นสัดส่วนเท่าใดก็ตาม 

หลักการของสหกรณ์

      สหกรณ์มีหลักการหลักที่สำคัญอยู่ 7 ประการดังนี้ 

1. การเป็นสมาชิกโดยสมัครใจและเปิดกว้าง
   ในที่นี้ไม่ได้หมายถึงว่าทุกคนจะเป็นสมาชิกของทุกสหกรณ์ได้ สหกรณ์อาจจะมีการกำหนดคุณสมบัติของสมาชิกได้ แต่ทุกคนที่มีคุณสมบัติกำหนดย่อมเข้าเป็นสมาชิกได้ และต้องเป็นการเข้าเป็นสมาชิกด้วย
   ความสมัครใจไม่ใช่การบังคับ
2. การควบคุมโดยสมาชิกตามหลักประชาธิปไตย
   นั่นก็คือสมาชิกจะมีส่วนร่วมในการบริหารสหกรณ์ตาม
   หลักการทางประชาธิปไตย เช่น ผู้แทนในการกำหนดนโยบายสหกรณ์ต้องมาจากการเลือกตั้งเป็นต้น
3. การมีส่วนร่วมทางเศรษฐกิจของสมาชิก
   การที่สมาชิกสหกรณ์ต้องเป็นทั้งเจ้าของและลูกค้า
   ในเวลาเดียวกัน เช่น สมาชิกเป็นทั้งผู้ที่เอาเงินมาลงทุน และยังเป็นลูกค้าในการซื้อของหรือการกู้ยืมเงินอีกด้วย หลักการส่วนนี้จะต่างจากการประกอบธุรกิจปกติ
   ซึ่งหุ้นส่วนมีบทบาทเป็นเจ้าของเพียงอย่างเดียว
4. การปกครองตนเองและความเป็นอิสระ
   นั่นก็คือ สหกรณ์ต้องมีจุดมุ่งหมายที่จะพึ่งพาตัวเอง
   ในทางการเงิน ไม่ใช่เพื่อพึ่งพาผู้อื่นหรือองค์กรณ์อื่น และต้องมีอำนาจในการตัดสินใจในการบริหารงานและ
   ประกอบการเป็นอิสระเพื่อประโยชน์ของสมาชิกโดยไม่ขึ้นกับองค์กรอื่น
5. การศึกษา ฝึกอบรมและสารสนเทศ
   สหกรณ์ควรให้ความรู้ ข่าวสาร และข้อมูลเกี่ยวกับสหกรณ์เองต่อสมาชิกและบุคคลทั่วไป และควรอบรมบุคลากร
   ในสหกรณ์ให้มีความสามารถในการปฏิบัติงานที่เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง
6. การร่วมมือระหว่างสหกรณ์
   สหกรณ์ควรส่งเสริมความร่วมมือซึ่งกันและกันเพื่อประโยชน์ในการส่งเสริมด้านอุดมการณ์ การศึกษา
   การฝึกอบรม การส่งเสริมแนะนำ การกำกับดูแล
   การตรวจสอบ และการวิจัย ระหว่างสหกรณ์
7. การเอื้ออาทรต่อชุมชน
   การดำเนินงานของสหกรณ์นั้นต้องเป็นไปเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืนของชุมชนนั้นๆ ซึ่งก็คือ การพัฒนาที่ไม่ทำลายทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อมและระบบนิเวศ
   หรือความสัมพันธ์ในชุมชนทั้งในระยะสั้นและยาว 

   ---

 ประเภทของสหกรณ์ในประเทศไทย

1. สหกรณ์การเกษตร 
   เป็นสหกรณ์ที่จัดตั้งขึ้นโดยกลุ่มผู้มีอาชีพทางการเกษตร โดยสหกรณ์จะให้ความช่วยเหลือสมาชิกในการให้กู้
   ในอัตราดอกเบี้ยต่ำมาประกอบอาชีพ การให้ความรู้
   เกี่ยวกับการใช้เทคโนโลยีในการผลิต ตั้งแต่
   การใช้พันธุ์พืช พันธุ์สัตว์ การใช้ปุ๋ย ไปจนถึงการรวบรวมผลผลิตของสมาชิกเพื่อนำไปขายต่อไป
2. สหกรณ์ออมทรัพย์
   เป็นสหกรณ์ที่ตั้งขึ้นโดยผู้ที่ประกอบอาชีพเดียวกันหรือ
   ที่เดียวกันหรืออยู่ในชุมชนเดียวกัน เพื่อส่งเสริมการออมและเป็นแหล่งเงินฝากและเงินกู้ของสมาชิก
3. สหกรณ์ประมง
   คล้าย ๆ กับสหกรณ์การเกษตร โดยเป็นสหกรณ์ที่ตั้งขึ้นโดยผู้มีอาชีพประมงเพื่อเป็นแหล่งเงินกู้อัตราดอกเบี้ยต่ำ
   ที่สมาชิกสามารถกู้มาลงทุนเพื่อประกอบอาชีพ สหกรณ์ประมงยังซื้อวัสดุอุปกรณ์และสิ่งของจำเป็นมาจำหน่าย
   ในราคาที่เป็นธรรมให้แก่สมาชิก และยังรวบรวมผลผลิตของสมาชิกเพื่อขายอีกด้วย
4. สหกรณ์ร้านค้า
   เป็นสหกรณ์ที่ผู้บริโภครวมกันจัดตั้งขึ้นเพื่อจัดหาสินค้า เครื่องอุปโภคบริโภค มาจำหน่ายแก่สมาชิกและบุคคลทั่วไป
5. สหกรณ์นิคม
   เป็นสหกรณ์ที่ตั้งขึ้นเพื่อดำเนินการจัดสรรที่ดินทำกินทางการเกษตร (เช่า และเช่าซื้อ) ให้ราษฎร
6. สหกรณ์บริการ
   ตั้งโดยกลุ่มผู้ประกอบอาชีพเดียวกันเพื่อช่วยเหลือกัน
   ในการทำกิน ทั้งด้านการพัฒนาฝีมือการผลิตภัณฑ์ต่างๆ
   ให้มีคุณภาพได้มาตรฐานเป็นที่ต้องการของตลาด
   การเป็นแหล่งรวบรวมขายผลิตภัณฑ์ จัดหาอุปกรณ์
   ในการผลิตผลิตภัณฑ์และบริการ ตัวอย่างของสหกรณ์ประเภทนี้ คือ สหกรณ์แท็กซี่ กลุ่มสหกรณ์ร่มหัตถกรรมผลิตภัณฑ์ไม้บ่อสร้าง เป็นต้น
7. สหกรณ์เครดิตยูเนี่ยน
   มีลักษณะคล้ายสหกรณ์ออมทรัพย์ตรงที่ตั้งขึ้นเพื่อส่งเสริมการออมและเป็นแหล่งเงินฝากและเงินกู้ของสมาชิก
   แต่ตั้งขึ้นโดยความสมัครใจของสมาชิกที่อยู่ในวงสัมพันธ์เดียวกัน ไม่จำเป็นต้องประกอบอาชีพเดียวกันหรือ
   ที่เดียวกันก็ได้