วัฏจักรชีวิตของพืชดอก

วงจรชีวิตของพืชนั้นมีความหลากหลายสูงมาก และ มีลักษณะเป็นวงจรชีวิตแบบสลับ (double life cycle) ได้แก่

 - วงจรชีวิตระยะ sporophyte ที่มีโครโมโซมเป็น 2N

 - วงจรชีวิตระยะ gametophyte ที่มีโครโมโซม N

พืชชั้นต่ำวงจรชีวิตระยะ gametophyte จะเด่นกว่า sporophyte เช่น ในมอสหรือลิเวอร์เวิร์ดจะมีระยะ gametophyte ยาวนานกว่าระยะ sporophyte

พืชดอกนั้นระยะเด่นของพืชเป็นระยะ sporophyte คือ พืชที่ยืนต้นที่พบทั่วไป และระยะ gametophyte นั้นถูกลดรูปเหลือแค่โครงสร้างของดอกในระยะที่พืชออกดอกเท่านั้น 

โครงสร้างของดอก

รยางค์ของดอกเรียงตัวเป็นวงรอบๆฐานรองดอก

โครงสร้างของดอกนั้นประกอบด้วย 4 ชั้น คือ

• ชั้นกลีบเลี้ยง (calyx) เป็นชั้นนอกสุดของดอกไม้ ประกอบด้วกลีบเลี้ยง (sepal)
  ทำหน้าที่ปกป้องดอกในขณะที่ยังเจริญไม่เต็มที่
  
  
• ชั้นกลีบดอก (corolla) ประกอบด้วย กลีบดอก (petal) เป็นชั้นที่ใบเปลี่ยนไปทำหน้าที่ดึงดูดแมลงมาช่วยผสมเกสรให้กับพืช มักมีการสะสมรงควัตถุสีสันต่าง ๆ 
  
  
• ชั้นเกสรเพศผู้ (androecium) ประกอบด้วย เกสรเพศผู้ (stamen) เป็นชั้นที่ใบของพืชประกอบเป็นส่วนของก้านชูอับละอองเรณู (filament) และอับละอองเรณู (anther) เป็นโครงสร้างที่ใช้ในการสร้างละอองเรณู ภายในประกอบไปด้วย microspore mother cell ที่จะแบ่งตัวแบบ meiosis ให้ microspore ก่อนจะเปลี่ยนรูปร่างไปเป็นละอองเรณู (pollen) ในละอองเรณูจะประกอบด้วยเซลล์สองเซลล์คือ generative nucleus และ tube nucleus
  
  
• ชั้นเกสรเพศเมีย (gynoecium) เป็นชั้นของใบที่เปลี่ยนไปทำหน้าที่สร้างโครงสร้างระบบสืบพันธุ์เพศเมีย โดยปลายยอดเป็นจุดรับ pollen ที่เรียกว่า stigma ถัดลงมาเป็นก้านชูเกสรเพศเมีย (style) และด้านล่างเป็นที่อยู่ของรังไข่ที่จะสร้าง ovule 
         การสร้าง ovule จะเริ่มจาก megaspore mother cell ทำการแบ่งเซลล์แบบ meiosis 2 ครั้ง ได้เป็น 4 เซลล์ ซึ่งจะมีขนาดไม่เท่ากัน เซลล์ที่ใหญ่สุดจะทำการแบ่งนิวเคลียสต่อแบบ mitosis อีก 3 ครั้งได้เป็น 1 cell 8 นิวเคลียส ก่อนที่จะแบ่งเยื่อหุ้มเซลล์ออกเป็น 7 เซลล์ 3 กลุ่ม
  • กลุ่มแรกอยู่ด้านรู micropyle ประกอบด้วย ovule 1 เซลล์ และ synergids cell 2 เซลล์
  • กลุ่มที่อยู่ตรงกลาง เป็น 1 เซลล์ แต่มี 2 นิวเคลียส คือ polar nucleus
  • กลุ่มที่สามอยู่ตรงข้ามรู micropyle มี 3 เซลล์เรียกว่า antipodal ซึ่งทั้งหมดจะอยู่ใน embryo sac     

     โครงสร้างของรังไข่นั้นมีได้หลากหลายขึ้นกับการประกอบกันของใบที่มารวมตัวกัน โดยรอยต่อของขอบใบจะเป็นจุดที่สร้าง ovule 

     ส่วนประกอบของดอกทั้งหมดนั้นจะอยู่บนส่วนของพืชที่เรียกว่า ฐานรองดอก (receptacle) เราสามารถแบ่งพืชออกเป็น 3 กลุ่มจากตำแหน่งของรังไข่กับ receptacle ได้คือ

      และจำนวนของดอกบนก้านดอกกับจำนวนรังไข่ที่มีในแต่ละดอกนั้น ทำให้เกิดชนิดของดอกต่าง ๆ กัน