ปัจจัยที่มีผลต่ออัตราการสังเคราะห์ด้วยแสง

การสังเคราะห์ด้วยแสงนั้นเป็นกระบวนการที่มีความซับซ้อน ดังนั้นจึงมีปัจจัยหลายอย่างที่สามารถมีผลต่ออัตราการสังเคราะห์ด้วยแสงได้ ดังนี้

1. ความเข้มแสง (light intensity)

       ความเข้มแสงมีผลกับอัตราการสังเคราะห์ด้วยแสงโดยที่อัตราการสังเคราะห์ด้วยแสงจะเพิ่มขึ้นจนถึง จุดอิ่มตัวแสง (light saturation point) ที่เมื่อถึงจุดนี้อัตราการสังเคราะห์ด้วยแสงจะไม่เพิ่มขึ้น แม้ว่าความเข้มแสงจะเพิ่มขึ้นก็ตาม โดยปัจจัยที่มีผลกับอัตราการสังเคราะห์ด้วยแสงจะขึ้นกับปัจจัยอื่นแทน

2. ความเข้มข้นของแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ภายนอก (ambient CO₂ concentration)

       ความเข้มข้นของแก๊ส CO₂ ภายนอกมีผลต่ออัตราการสังเคราะห์ด้วยแสงโดยเมื่อความเข้มของแก๊สสูงขึ้น อัตราของการสังเคราะห์ด้วยแสงก็สูงขึ้น แต่เมื่อถึง จุดอิ่มตัวของแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ (CO₂ saturation point) ปริมาณของแก๊ส CO₂ ภายนอกจะสูงขึ้นก็ไม่มีผลต่อการเพิ่มของอัตราการสังเคราะห์ด้วยแสง 

       เมื่อเทียบค่า CO₂ compensation point ระหว่าง C3 และ C4 พบว่าในพืช C4 นั้นค่า CO₂ compensation มีค่าน้อยมากเนื่องจาก พืช C4 มีกลไกการเพิ่มปริมาณ CO₂ เข้าไปใน bundle sheet cell ทำให้เกิด photorespiration ได้น้อยมาก ทำให้ค่า CO₂ compensation point มีค่าต่ำกว่าพืช C3 

3. อุณหภูมิ (Temperature)

       อุณหภูมิเป็นปัจจัยสำคัญต่อการสังเคราะห์แสงด้วยเช่นกัน เนื่องจากอุณหภูมิที่เปลี่ยนแปลงไปจะมีผลต่อการทำงานกับเอนไซม์ต่าง ๆ ในเซลล์พืช โดยทั่วไปเมื่ออุณหภูมิสูงขึ้นอัตราการสังเคราะห์ด้วยแสงจะลดลง โดยจะมีผลกับพืช C3 มากกว่าพืช C4 เนื่องจากเมื่ออุณหภูมิสูงขึ้นอัตราการเกิด photorespiration ในพืช C3 จะสูงขึ้นตามมาด้วยในขณะที่ในพืช C4 นั้นไม่เกิด photorespiration
        แต่ถ้าอุณหภูมิสูงขึ้นอีกอัตราการสังเคราะห์ด้วยแสงของทั้ง C3 และ C4 อัตราการสังเคราะห์ด้วยแสงจะลดลงเนื่องจากเอนไซม์ในกระบวนการต่าง ๆ นั้นเกิดการเสียสภาพ (denaturation) 

4. อายุของใบ

       ใบอ่อนหรือแก่จะมีอัตราการสังเคราะห์ด้วยแสงต่ำกว่าใบที่เจริญเต็มที่แล้วเพราะมีการพัฒนาคลอโรพลาสต์อย่างเต็มที่

5. ปริมาณน้ำที่พืชได้รับ 

       ในพืชที่ได้รับน้ำอย่างพอดีจะมีอัตราการสังเคราะห์ด้วยแสงสูงสุด

• เมื่อพืชขาดน้ำปากใบจะปิดทำให้อัตราการแลกเปลี่ยน CO₂ ลดลงส่งผลให้อัตราการสังเคราะห์ด้วยแสงลดลงตามไปด้วย
• ถ้าพืชได้รับน้ำมากเกินไป เช่น น้ำท่วมรากทำให้รากหายใจไม่ได้ ปริมาณ O₂ ลดลง อัตราการสังเคราะห์แสงก็จะลดลง

6. สารอาหารที่พืชได้รับ 

       ถ้าขาดแร่ธาตุบางชนิดที่เกี่ยวข้องกับการสังเคราะห์ด้วยแสงจะทำให้อัตราการสังเคราะห์ด้วยแสงลดลง เช่น

7. พืชมีการปรับตัวเพื่อรับแสง

       โดยปรับโครงสร้างใบ ปรับทิศทางใบเพื่อรับแสง ปรับการจัดวางตัวใบ