หน้าที่และโครงสร้างของใบ
โครงสร้างของใบ
พืชใบเลี้ยงคู่
ส่วนใหญ่ของพืชจะติดกับลำต้นด้วยก้านใบ (Petiole) โดยจะเรียกส่วนที่แผ่ออกว่าแผ่นใบ (Blade) ในพืชบางชนิดจะพบหูใบ (Stipule) ที่โคนของก้านใบที่ซอกก้านใบจะมีตาข้าง (Lateral bud) เราสามารถใช้ หูใบและตาข้างเป็นส่วนประกอบในการแยกใบเดี่ยวใบประกอบได้ ในแผ่นใบจะมีการเรียงตัวของท่อลำเลียงเป็นร่างแห เรียกว่าเส้นใบ โดยจะเริ่มจากเส้นกลางใบ (Midrib) ไปยัง เส้นใบ (Vein) และ เส้นใบย่อย (Veinlet)พืชใบเลี้ยงเดี่ยว
มักไม่มีก้านใบ แต่ส่วนก้านใบจะแผ่ออกเป็นกาบใบ (Leaf sheath) คลุมลำต้น และโครงสร้างเส้นใบของพืชใบเลี้ยงเดี่ยวนั้นจะเรียงตัวแบบขนานกับเส้นกลางใบ หน้าที่ของใบ
คือเป็นส่วนช่วยสร้างอาหารให้กับพืช โดยอาศัยรงควัตถุสีต่าง ๆ ที่อยู่ภายในใบ โดยทั่วไปใบจะมีสีแตกต่างกันไปจากรงควัตถุที่สะสมภายใน ถ้าใบมีสีเขียว จะมี Chlorophyll อยู่มาก สีแดงหรือม่วงจะมีการสะสม Anthocyanin สีเหลืองหรือส้มจะมีการสะสม Carotemoid รงควัตถุต่าง ๆ โดยเฉพาะ Chlorophyll จะมีหน้าที่ในการสังเคราะห์ด้วยแสง เปลี่ยน CO2 เป็นน้ำตาลให้กับพืช
การแยกประเภทใบ
ใบสามารถจำแนกได้จากจำนวนใบต่อก้านใบ เป็น
ใบเดี่ยว (Single leaf) คือใบที่มีใบมีแผ่นใบแผ่นเดียวบนก้านใบหนึ่งก้าน พบหูใบและ ตาข้างที่โคนก้านใบ ใบแต่ละใบเกิดและแก่ไม่พร้อมกัน เช่น กะหล่ำปลี โหระพา โพธิ์ ชบา กล้วย มะยม
ใบประกอบ (Compound leaf) บนก้านใบหลักจะประกอบด้วยใบย่อยหลายใบ แต่ละใบจะมีก้านใบย่อยของตัวเอง แต่จะไม่พบหูใบหรือตาข้างตามก้านใบเหล่านั้น และช่อใบทั้งหมดจะเกิดและแก่จนหลุดร่วงไปพร้อม ๆ กัน เช่น มะขาม จามจุรี กุหลาบ ปีบ อัญชัน
โครงสร้างภายในของใบ
โครงสร้างภายในของใบพืช เส้นกลางใบจะมีขนาดใหญ่ เส้นใบและเส้นใบย่อยจะเล็กลงชั้น Epidermis มักพบ Guard cell hair และ Gland cell ใบมี Epidermis ทั้งบนและล่าง แต่ Guard cell จะพบมากด้านล่างของใบ แต่พืชบางชนิดเช่นข้าวโพด จะพบ Guard cell เท่า ๆ กันทั้งสองด้าน ส่วนพืชที่ใบปริ่มน้ำ จะพบ Guard cell แค่ด้านหลังใบชั้น Mesophyll แบ่งออกเป็นสองชั้นคือ Palisade mesophyll ที่เรียงตัวกันแน่นมีคลอโรพลาสมาก และ Spongy mesophyll ที่เซลล์จะมีรูปร่างไม่แน่นอน เรียงตัวกันอย่างหลวม ๆ และมีโพรงอากาศภายในเรียกว่า Air spaceชั้น vasular bundle มัดท่อลำเลียง ประกอบด้วย xylem และ phloem มีกลุ่มเซลล์ Bundle sheath ล้อมรอบช่วยเพิ่มความแข็งแรง ส่วนใหญ่มักจะพบอยู่ในชั้น Spongy mesophyll