สูตรเคมี สูตรเอมพิริคัล สูตรโมเลกุล และการหาร้อยละโดยมวลของธาตุในสารประกอบ

 สูตรเคมีแบ่งออกเป็น 3 ชนิด ได้แก่                                                                                     

1. สูตรเอมพิริคัลหรือสูตรอย่างง่าย (empirical formula) เป็นสูตรเคมีที่แสดงถึงอัตราส่วนอย่างต่ำของจำนวนอะตอมของธาตุที่เป็นองค์ประกอบ                                                                            
2. สูตรโมเลกุล (molecular formula) เป็นสูตรที่แสดงจำนวนอะตอมของธาตุองค์ประกอบที่มีอยู่จริงใน 1 โมเลกุลของสาร                                                                                                       
3. สูตรโครงสร้าง (structural formula) คือ สูตรเคมีที่แสดงการจัดเรียงตัวขององค์ประกอบของธาตุทั้งหมดในสารประกอบ    

จากนิยามข้างต้น ยกตัวอย่าง                                                                                   

กลูโคส มีสูตรโมเลกุลเป็น C₆H₁₂O₆  ซึ่งมีอัตราส่วนของจำนวนอะตอมดังนี้                                                                                

C  : H   : O
6  : 12  :  6
สามารถตัดทอนเป็นอัตราส่วนอย่างต่ำได้เป็น
1   :  2   :  1
(นำ 6 ไปหารตลอด)

ดังนั้น สูตรเอมพิริคัลหรือสูตรอย่างง่ายของกลูโคส คือ CH₂O         

C₆H₁₂O₆ = (CH₂O)₆
(n=6)
มวลโมกุลของกลูโคส = 6 x [(1x12) + (1x2) + (1x16)]
= 6 x 30
(30 กรัมคือมวลของสูตรเอมพิริคัล)
= 180 กรัม 

สูตรโครงสร้างของกลูโคส

การคำนวณร้อยละโดยมวลของธาตุในสูตรเคมี

ร้อยละโดยมวลของธาตุ C ในสารประกอบ 

 

ร้อยละโดยมวลของธาตุ H ในสารประกอบ

ร้อยละโดยมวลของธาตุ O ในสารประกอบ